Công dụng của quả Kha tử đối với sức khỏe con người

Từ lâu quả kha tử đã trở thành một loại dược liệu được sử dụng để chữa nhiều bệnh khác nhau. Nó là thành phần phổ biến trong các bài thuốc đông y về điều trị ho, viêm họng, tiêu chảy, kiết lỵ,… Vậy loại dược liệu này có hình dạng như thế nào, công dụng ra sao? Bài viết này Visuckhoe.vn sẽ giúp người đọc hiểu rõ hơn về cây và quả Kha tử nhé!

1. Đặc điểm của Kha tử

Cây Kha tử hay còn gọi là chiêu liêu, hạt chiêu liêu, kha lê hay kha lê lặc. Nó thuộc họ bàng, có tên khoa học là Terminalia chebula. Cây xuất hiện nhiều ở các  nước Đông Nam Á (Lào, Thái Lan Campuchia, Thái Lan) và Ấn Độ. Ở nước ta, loại thực vật này mọc dại và trồng chủ yếu ở một số tỉnh miền nam. Cây mọc tại những địa hình bằng phẳng  ở ven sông suối, chân núi, dọc đường đi. Ngoài ra nó có thể mọc trên đất cát và đất pha sét, chịu được lạnh, khô và chịu lửa tốt.

Hình dáng

Đây là một loại dược liệu quý, thân gỗ, cao từ 15 – 20m. Lá cây mọc đối nhau, cuốn ngắn. Hoa mọc ở kẽ lá hoặc đầu cành, có màu trắng, mùi thơm. Quả của chúng hình thuôn dài như quả trứng, 2 đầu nhọn, 5 cạnh dọc,có kích thước khoảng 3 -5 cm. Hạt có vị chát, thịt dày, rất cứng,khi khô lại còn 2 – 4mm.

Hình dáng cây Kha tử
Hình dáng cây Kha tử

Qủa Kha Tử chín vào tháng 6 đến tháng 8 hàng năm. Đây cũng là thời điểm thu hoạch lý tưởng. Quả già có vỏ ngoài màu vàng ngà, thịt chắc khi phơi khô được sử dụng làm dược liệu. Trước khi sử dụng cần rửa sạch lại, để ráo, loại bỏ hạt, lấy phần thịt.

Thành phần hóa học

Kha tử có lượng lớn các hợp chất phenolic (acid phenolic, tannin và flavonoid), acid ascorbic (vitamin C). Trong dược liệu chứa  20 – 40% Tannin gồm: terflavin A, terchebulin, punicalagin, acid chebulagic, acid chebulinic và corilagin. Trường hợp quả thật khô hàm lượng tannin có thể lên tới 51,3%.

2. Tác dụng của dược liệu Kha tử

Kháng khuẩn và virus

Trong Kha tử có acid gallic và ethyl gallate là hai thành phần chính trong tác dụng kháng khuẩn đối với tụ cầu vàng kháng methicillin. Acid ellagic ức chế mạnh vi khuẩn C. perfringens và E. coli; ethyl gallate lại có tác dụng điều trị nhiễm khuẩn nặng trực khuẩn lỵ đa kháng thuốc.Ngoài ra, nó còn có tác dụng đối với các loại vi khuẩn như: vi khuẩn Bacillus subtilis, S. epidermidis, Sa. typhi và Pseudomonas aeruginosa.

Các thành phần trong dược liệu có thể ngăn chặn các loại vius: cúm, HSV-1, CMV, HIV typ 1, virus viêm gan B; kháng ký sinh trùng sốt rét; kháng nấm Candida Albicans. nước súc miệng có chết xuất của Kha tử được chứng minh  trên lâm sàng có tác dụng giảm đáng kể tổng lượng vi khuẩn và bảo vệ kéo dài trong vòng 3 giờ.

Kha tử kháng khuẩn và virus mạnh
Kha tử kháng khuẩn và virus mạnh

Chống oxy hóa, chống viêm

Methanol có trong Kha Tử đã được chứng minh có khả năng chống oxy hóa. Nó cũng được chứng minh có giảm viêm, giảm đau trên động vật thực nghiệm. Chebulic ellatannin là hợp chất phenolic chính trong dược liệu có tác dụng trên.

Chống vi trùng, xạ trị và hoá trị

Hoạt chất của dược liệu đã được ghi nhận chống vi trùng của dịch chiết nước và tannin thủy phân trong Salmonella typhimurium. Trong ống nghiệm nó cho thấy khả năng bảo vệ các tế bào lympho của con người khỏi trải qua thiệt hại do bức xạ gamma gây ra đối với DNA.

Chống ung thư

Chiết xuất cồn của quả Kha tử ức chế tăng sinh và chết tế bào ác tính như: tế bào ung thư vú ở cả người và chuột, dòng tế bào ung thư xương ở người, thế bào ung thư tuyến tiền liệt ở người.

Không những thế, gần đây nhũng kết quả nghiên cứu về loại dược liệu này cho thấy có nhiều tiềm năng chống lão hóa, điều trị đái tháo đường, rối loạn chuyển hóa lipid máu, ung thư, bệnh lý thận, bảo vệ tế bào thần kinh, tế bào gan, bảo vệ niêm mạc dạ dày…

3. Các bài thuốc về Kha tử

Trị ho, viêm họng

Chuẩn bị: 4 quả kha tử, 4g cam thảo, 10g cát cánh, 150ml đồng tiện nước tinh khiết, 150ml nước tinh khiết.

Tiến hành: Rửa sạch, đun lửa nhỏ đến khi nước sắc lại còn 1/2, chắt lấy nước để uống. Sử dụng trong vòng 10 ngày các triệu chứng bệnh sẽ thuyên giảm.

Trị tiêu chảy, lỵ mãn tính, trĩ nội

Chuẩn bị: 10g kha tử, 5g hoàng liên, 5g mộc hương.

Tiến hành: Tán tất cả dược liệu thành bột mịn, lấy 3-6g pha với 200ml nước ấm, uống 3 lần/ngày.

Trị ngộ độc thức ăn

Chuẩn bị: Qủa Kha tử nướng chín bỏ hạt, 5g hoàng tiễn, 5g mộc hương.

Tiến hành: Tất cả rửa sạch, phơi khô và nghiền thành bột. Pha cùng 200ml nước, uống 3 lần mỗi ngày, kiên trì sử dụng từ 7 – 10 ngày.

Trị vết thương lõm, sâu quảng

Chuẩn bị: 20 hạt kha tử, 20 quả ngũ bội tử cùng thanh đại, giáng hương mỗi vị 4g.

Tiến hành: Tán nhuyễn hỗn hợp sau đó trọn chung với lượng dầu mè vừa đủ, bôi lên vùng bị tổng thương 2 -3 lần mỗi ngày.

4. Một số lưu ý khi sử sụng dược liệu Kha tử

Kha tử là một vị thuốc có tác dụng chữa bệnh, tuy nhiên trước khi sử dụng bệnh nhân cần lưu ý một số vân đề, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe như:

  • Người bệnh mắc hội chứng ngoại cảnh hoặc tích tụ nhiệt thấp không sử dụng.
  • Người mới táo bón, cảm ngoại tuyệt đối hông dùng dược liệu.
  • Phụ nữ mang thai, cho con bú và trẻ em cần thận trong và tha khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng.
  • Khi thấy các dấu hiệu bất thường như dị ứng, buồn nôn, đau đầu,…ngay lập tức ngưng sử dụng thuóc và đến ngay cơ sở y tế uy tín để được hỗ trợ.
  • Kha tử bị giảm tác dụng khi dùng chung với thuốc tây.

5. Địa chỉ bán Kha tử trên thị trường

Với công dụng trị bệnh Kha tử luôn được nhiều người tìm kiếm và sử dụng. Tại các hiệu thuốc y học cổ truyền, chợ đông đi đều có bán loại dược liệu này. Ngài ra người bệnh cũng có thể tìm mua trên các trang thương mại điện tử như lazada, sen do, shopee… Trước khi mua cần lựa chọn cơ sở, địa chỉ uy tín, đáng tin cậy, tránh trường hợp mua phải hàng giản, hàng kém chất lượng trên thị trường.

Địa chỉ bán Kha tử trên thị trường
Địa chỉ bán Kha tử trên thị trường

Trên đây là tất cả những thông tin cũng như đặc điểm và lưu ý khi sử dụng loại dược liệu Kha tử. Đặc biệt, trong bất cứ trường hợp nào bệnh nhân cũng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc người có chuyên môn trước khi sử dụng. Hy vọng bài viết này hữu ích đối với bạn và người thân xung quanh.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *