Khi nói đến sức khỏe tiêu hóa, các thuật ngữ như lao ruột, phúc mạc và mạc treo các tuyến có thể làm bạn cảm thấy lạ lẫm. Nhưng đừng lo lắng, trong bài viết này, Visuckhoe.vn sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những thuật ngữ này và những ảnh hưởng của chúng đến hệ tiêu hóa của chúng ta. Hãy cùng khám phá những kiến thức cơ bản về lao ruột, phúc mạc và mạc treo, để bạn có thể tự tin hơn trong việc bảo vệ sức khỏe của mình.
XEM THÊM:
- Lao cơ xương: Cách điều trị và hỗ trợ
- Loạn dưỡng mỡ: Các phương pháp hỗ trợ và phát hiện sớm
- Loạn sản cổ tử cung: Cách giảm đau bằng phương pháp tập luyện
Nội dung bài viết
1. Tổng quan về lao ruột, phúc mạc và mạc treo các tuyến (lao bụng)
Bệnh lao là một bệnh nhiễm khuẩn gây ra do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis. Nó có thể ảnh hưởng đến nhiều phần của cơ thể, bao gồm cả hệ tiêu hóa. Trong hệ tiêu hóa, ba bệnh lý phổ biến liên quan đến lao là lao ruột, lao phúc mạc và lao màng bụng.
Lao ruột
Là một dạng lao ảnh hưởng đến đường ruột, thường đi kèm với lao phổi. Đây là một vấn đề đặc biệt phổ biến trong các quốc gia đang phát triển. Các triệu chứng của lao ruột có thể bao gồm đau bụng, tiêu chảy, khó tiêu, mất cân nặng và mệt mỏi. Điều trị thường liên quan đến sử dụng kháng lao và các loại thuốc chống vi khuẩn trong thời gian dài.
Lao phúc mạc
Là bệnh lao ở màng phúc mạc, một lớp màng mỏng bao phủ các cơ quan trong ổ bụng. Bệnh này thường là một phần của bệnh lao tiêu hóa. Lao phúc mạc có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng, sưng phúc mạc, sốt và mất cân nặng. Điều trị thường bao gồm sử dụng thuốc kháng lao và điều trị các biến chứng nếu có.
Lao màng bụng
Là một tình trạng tổn thương viêm nhiễm của màng bụng do lao. Đây thường là một biến chứng sau các ổ lao khác, và nó xếp thứ sáu trong số các dạng lao phổ biến nhất. Lao màng bụng có thể gây ra đau bụng, sưng phần bụng, mất cân nặng và các triệu chứng khác liên quan đến sự tổn thương màng bụng. Điều trị thường liên quan đến việc sử dụng kháng lao và các phương pháp điều trị tùy thuộc vào tình trạng của bệnh nhân.
2. Nguyên nhân của bệnh lao ruột, phúc mạc và mạc treo các tuyến
Nguyên nhân chính của bệnh lao ruột, phúc mạc và mạc treo các tuyến là sự nhiễm khuẩn bởi vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis. Vi khuẩn này thường lây qua đường tiêu hóa, khi người bị nhiễm phải tiếp xúc với chất nhiễm mỡ hoặc một nguồn nhiễm lao khác qua ăn uống.
Ngoài ra, cũng có thể có sự nhiễm khuẩn bởi các loại vi khuẩn lao khác như Mycobacterium bovis (vi khuẩn lao bò) hoặc các loại vi khuẩn lao không điển hình. Tuy nhiên, vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh lao trong hệ tiêu hóa.
Vi khuẩn lao có thể tồn tại trong cơ thể trong thời gian dài mà không gây ra triệu chứng. Nhưng khi hệ miễn dịch suy yếu hoặc không thể kiểm soát được, vi khuẩn lao sẽ phát triển và gây ra các tổn thương trong ruột, màng phúc mạc hoặc màng bụng, dẫn đến các triệu chứng và bệnh lý liên quan.
Việc tiếp xúc với người mắc bệnh lao hoặc sống trong môi trường có tỷ lệ lây nhiễm cao (như các khu vực có tỷ lệ cao về lao) cũng tăng nguy cơ mắc bệnh lao ruột, phúc mạc và mạc treo các tuyến.
3. Triệu chứng của bệnh lao ruột, phúc mạc và mạc treo các tuyến (lao bụng)
Triệu chứng của bệnh lao ruột, phúc mạc và mạc treo các tuyến (lao bụng) có thể đa dạng và phụ thuộc vào vị trí và mức độ tổn thương. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến:
- Tiêu chảy mãn tính: Tiêu chảy kéo dài trong thời gian dài, có thể đi kèm với mất chất, mất cân nặng và yếu đuối.
- Rối loạn hấp thu: Khó tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng, dẫn đến mất cân nặng và suy dinh dưỡng.
- Tắc ruột: Gây ra sự tắc nghẽn hoặc khó đi qua của chất thải trong ruột, dẫn đến táo bón và đau trướng bụng.
- Chảy máu trực tràng: Hiếm gặp, nhưng có thể xảy ra và dẫn đến xuất hiện máu trong phân.
- Hẹp hoặc rò hậu môn trực tràng: Gây khó khăn trong việc đi tiểu và đi cầu.
- Loét dạ dày: Có thể xảy ra và có thể gây ra tắc nghẽn hoặc thủng dạ dày.
- Triệu chứng khác: Bệnh nhân có thể có sốt, ra mồ hôi ban đêm, mất cảm giác đói, ăn uống kém, gan lách to và trướng bụng. Có thể xuất hiện các khối u hoặc hạch bạch huyết trong bụng.
4. Bệnh lao bụng có lây không?
Bệnh lao màng bụng (lao phúc mạc) có thể lây truyền từ các nguồn nhiễm lao khác qua một số đường lây khác nhau. Dưới đây là các con đường chính mà vi khuẩn lao Mycobacterium tuberculosis có thể xâm nhập vào màng phúc mạc:
- Từ hạch mạc treo: Vi khuẩn lao từ các hạch bạch huyết treo trong bụng có thể lan truyền thông qua đường máu hoặc đường tiếp cận tới màng phúc mạc.
- Từ lao hồi manh tràng hoặc lao ruột non: Nếu có tổn thương lao trong ruột non hoặc hồi manh tràng, vi khuẩn lao có thể lan tràn qua thành ruột và tiếp tục lây nhiễm màng phúc mạc.
- Lan truyền qua đường máu: Vi khuẩn lao có thể lây truyền từ các tổn thương lao ở các vị trí xa trong cơ thể qua hệ thống tuần hoàn máu, và lan truyền đến màng phúc mạc.
- Từ ống Fallop: Đối với phụ nữ, vi khuẩn lao có thể lan tràn từ ống Fallop (ống dẫn trứng) bị nhiễm lao vào màng phúc mạc. Đây là một trong những nguyên nhân giải thích tại sao tỷ lệ nhiễm lao màng bụng cao hơn ở nữ giới.
Quá trình lây nhiễm và lan truyền của vi khuẩn lao trong bệnh lao màng bụng có thể phức tạp và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.
5. Các đối tượng có nguy cơ cao
Có một số đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh lao ruột, phúc mạc và mạc treo các tuyến (lao bụng). Các nhóm đối tượng này bao gồm:
- Độ tuổi: Lao bụng có thể xảy ra ở mọi độ tuổi, nhưng có xu hướng cao hơn ở độ tuổi dưới 40, đặc biệt là trong khoảng từ 20-30 tuổi.
- Giới tính: Bệnh lao bụng phổ biến hơn ở nữ giới so với nam giới. Tỷ lệ nhiễm lao bụng ở nữ có thể chiếm từ 75-90% trong số các trường hợp.
- Hệ thống miễn dịch suy giảm: Người có hệ miễn dịch yếu hoặc suy giảm, chẳng hạn như những người nghiện rượu nặng, người bị suy giảm miễn dịch do bệnh tật hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch có nguy cơ cao hơn mắc bệnh lao bụng.
- Điều kiện sống và sinh hoạt: Những người sống trong môi trường thiếu vệ sinh, có điều kiện ăn uống kém, thiếu chất dinh dưỡng và tiếp xúc với vi khuẩn lao có nguy cơ cao hơn mắc bệnh lao bụng.
Tuy nhiên, bệnh lao bụng có thể xảy ra ở bất kỳ ai, không phân biệt giới tính, độ tuổi hoặc tình trạng sức khỏe. Việc duy trì vệ sinh cá nhân tốt, cung cấp dinh dưỡng đầy đủ và tiêm chủng phòng lao có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh lao bụng.
6. Cách điều trị lao bụng
Điều trị bệnh lao ruột, phúc mạc và mạc treo các tuyến (lao bụng) bao gồm các phương pháp sau:
Liệu pháp kháng lao
Điều trị kháng lao thông thường là phương pháp chính để điều trị bệnh lao ruột, phúc mạc và mạc treo các tuyến. Thuốc kháng lao như isoniazid, rifampicin, ethambutol và pyrazinamide được sử dụng trong một chế độ điều trị kéo dài từ 6 đến 18 tháng. Việc tuân thủ đúng liều trình và sự theo dõi y tế định kỳ là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả điều trị và ngăn ngừa tái phát.
Phẫu thuật
Trong một số trường hợp, phẫu thuật có thể được áp dụng để điều trị các biến chứng nghiêm trọng của bệnh lao ruột, phúc mạc và mạc treo các tuyến. Điều này bao gồm loại bỏ các tắc nghẽn, sửa chữa các thủng hoặc ngừng chảy máu nếu cần thiết. Phẫu thuật thường được sử dụng như một biện pháp bổ trợ khi liệu pháp kháng lao thông thường không đáp ứng hoặc khi xảy ra các biến chứng nghiêm trọng.
Hỗ trợ và chăm sóc tại nhà
Đối với những trường hợp không cần phẫu thuật hoặc không có biến chứng nghiêm trọng, việc cung cấp chăm sóc tại nhà và hỗ trợ bệnh nhân là rất quan trọng. Điều này bao gồm việc đảm bảo tuân thủ đúng liệu pháp kháng lao, theo dõi tình trạng sức khỏe, cung cấp dinh dưỡng đầy đủ và giúp bệnh nhân tái hòa nhập vào cuộc sống hàng ngày.
Quan trọng nhất, việc điều trị bệnh lao ruột, phúc mạc và mạc treo các tuyến phải được thực hiện dưới sự giám sát và theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa lao hoặc chuyên gia y tế có kinh nghiệm để đảm bảo hiệu quả và ngăn ngừa tái phát bệnh.
Qua bài viết này, hy vọng bạn đã có được một cái nhìn tổng quan về bệnh Lao ruột, phúc mạc và mạc treo các tuyến (lao bụng). Bạn đã biết về nguyên nhân, triệu chứng, đường lây truyền, đối tượng nguy cơ, cũng như các biện pháp phòng ngừa và điều trị của bệnh này. Để đảm bảo sức khỏe của mình và ngăn ngừa bệnh lây lan, hãy duy trì một lối sống lành mạnh, tuân thủ liệu pháp điều trị và thường xuyên kiểm tra sức khỏe với các chuyên gia y tế.
