Điểm qua các loại bệnh mất trí nhớ: Tìm hiểu về nguyên nhân và triệu chứng

Mất trí nhớ là một vấn đề phổ biến và có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Có nhiều loại bệnh liên quan đến mất trí nhớ, từ những căn bệnh như Alzheimer và Parkinson đến những rối loạn như hội chứng Korsakoff và Creutzfeldt-Jakob. Mỗi loại bệnh mang lại những triệu chứng và tác động đặc trưng. Trong bài viết này, cùng Visuckhoe.vn tìm hiểu về các loại bệnh mất trí nhớ và những thông tin quan trọng liên quan đến chúng

XEM THÊM:

• Mục cóc: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng
• Máu khó đông: Cách điều trị và phòng ngừa tại nhà
• Lỵ do Balantidium: Cách quản lý và tối ưu hóa cuộc sống

1. Bệnh Alzheimer

Bệnh Alzheimer được xem là nguyên nhân chính gây mất trí nhớ trong khoảng 60 – 80% trường hợp mất trí nhớ.

Người mắc bệnh Alzheimer thường trải qua các triệu chứng tương tự như mất trí nhớ. Ban đầu, những triệu chứng thường nhẹ nhàng, nhưng dần dần trở nên nghiêm trọng hơn sau một thời gian. Các người thân hoặc bạn bè của người mắc bệnh có thể nhận ra những dấu hiệu sau:

• Bối rối khi được hỏi về các sự kiện quá khứ hoặc liên quan đến ngày/tháng/năm;
• Gặp khó khăn khi nói hoặc viết;
• Mất đồ vật và không thể tìm lại chúng;
• Gặp khó khăn trong việc đưa ra nhận định và ý kiến;
• Thay đổi tâm trạng và tính cách.

2. Sa sút trí tuệ não mạch

Sa sút trí tuệ não mạch là tình trạng khi các mạch máu trong não bị hư hỏng, dẫn đến suy giảm nhận thức. Tình trạng này có thể do một cú đột quỵ nặng hoặc nhiều cú đột quỵ “thầm lặng” xảy ra theo thời gian mà người bệnh không nhận biết.

Triệu chứng của sa sút trí tuệ não mạch phụ thuộc vào phần não bị ảnh hưởng bởi đột quỵ. Khác với bệnh Alzheimer, sa sút trí tuệ não mạch thường bắt đầu với khả năng phán đoán kém và khó khăn trong việc lập kế hoạch, tổ chức và đưa ra quyết định.

Các triệu chứng khác có thể bao gồm:

• Vấn đề về trí nhớ gây gián đoạn cuộc sống hàng ngày;
• Khó khăn trong nói và hiểu lời nói;
• Không nhận ra những địa điểm và âm thanh quen thuộc;
• Dễ bị bối rối hoặc kích động;
• Thay đổi tính cách và tâm trạng;
• Gặp khó khăn khi đi bộ và mắc các sự cố ngã thường xuyên.

3. Bệnh Parkinson

Bệnh Parkinson là một rối loạn hệ thần kinh mà trong đó, mất trí nhớ có thể xảy ra trong khoảng thời gian từ 50 đến 80% của cuộc sống của người mắc bệnh. Trung bình, triệu chứng mất trí nhớ sẽ phát triển sau khoảng 10 năm kể từ khi xuất hiện các triệu chứng ban đầu của bệnh Parkinson. Đáng chú ý, mất trí nhớ trong bệnh Parkinson rất tương đồng với DLB, bao gồm cả các triệu chứng và dấu hiệu cơ thể liên quan đến chất Lewy trong não.

Mất trí nhớ trong bệnh Parkinson có thể đi kèm với các triệu chứng như:

• Sự giảm trí nhớ và khả năng tập trung;
• Khó khăn trong việc ghi nhớ và khôi phục thông tin;
• Rối loạn trong ngôn ngữ và khó khăn trong việc diễn đạt ý kiến;
• Thay đổi tâm trạng và cảm xúc;
• Sự mất khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày một cách mượt mà;
• Giảm khả năng quyết định và lập kế hoạch.

Việc xác định và quản lý mất trí nhớ trong bệnh Parkinson là quan trọng, và việc hỗ trợ từ các chuyên gia y tế có kinh nghiệm là cần thiết để cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh và hỗ trợ cho gia đình và người chăm sóc.

4. Chứng mất trí nhớ thể Lewy (DLB)

Chứng mất trí nhớ thể Lewy (DLB) xuất hiện do sự hình thành các tảng chất protein siêu nhỏ trong não của một số người. Tên gọi “Lewy” được đặt theo tên nhà khoa học đã phát hiện ra loại chất bất thường này trong các tế bào thần kinh.

Các triệu chứng của DLB bao gồm:

• Gặp khó khăn trong suy xét, đưa ra quyết định và tập trung;
• Mất trí nhớ và khả năng tập trung giảm đi;
• Thỉnh thoảng có những ảo giác thị giác;
• Buồn ngủ bất thường trong ngày;
• Thỉnh thoảng lạc hướng hoặc nhìn chằm chằm vào không gian trống;
• Gặp khó khăn trong việc đi lại, có cử động bị trở ngại, run rẩy và chậm chạp;
• Mất khả năng điều khiển hành động thể chất, chẳng hạn như nói chuyện, đi bộ và đá chân.

5. Chứng mất trí nhớ hỗn hợp

Chứng mất trí nhớ hỗn hợp là một trạng thái khi kết hợp hai loại mất trí nhớ khác nhau, thường là bệnh Alzheimer và sa sút trí tuệ não mạch.

Trạng thái này thường xuất hiện khi người bệnh trải qua sự kết hợp của các triệu chứng và biểu hiện của cả hai bệnh. Mất trí nhớ trong chứng mất trí nhớ hỗn hợp có thể ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ thông tin mới và khó khăn trong việc khôi phục những ký ức từ quá khứ. Ngoài ra, người bệnh có thể trải qua các triệu chứng khác như khó khăn trong suy nghĩ logic, thay đổi tính cách, sự mất cảm giác về thời gian và không nhận ra môi trường xung quanh một cách đầy đủ.

Việc chẩn đoán và quản lý chứng mất trí nhớ hỗn hợp đòi hỏi sự đánh giá cẩn thận từ các chuyên gia y tế. Điều này giúp xác định nguyên nhân gốc rễ của mất trí nhớ và thiết lập phương pháp điều trị phù hợp nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh và hỗ trợ cho gia đình và người chăm sóc.

6. Bệnh Huntington

Bệnh Huntington, hay còn gọi là múa giật, là một loại rối loạn di truyền của não gây ra bởi một sự thiếu sót gene trong gia đình. Người có gen bệnh Huntington có thể mang gene từ khi mới sinh, nhưng triệu chứng thường không xuất hiện cho đến khi đạt độ tuổi từ 30 đến 50.

Người mắc bệnh Huntington trải qua các triệu chứng tương tự như các dạng sa sút trí tuệ khác, bao gồm khó khăn trong:

• Suy nghĩ và lý luận;
• Ký ức;
• Phán đoán;
• Lập kế hoạch và tổ chức;
• Sự tập trung.

Triệu chứng của bệnh Huntington có thể dần dần trở nên nghiêm trọng hơn và ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày. Quản lý triệu chứng và hỗ trợ từ các chuyên gia y tế là quan trọng để cải thiện chất lượng cuộc sống và hỗ trợ cho người bệnh và gia đình.

7. Sa sút trí tuệ trán – thái dương (FTD)

Sa sút trí tuệ trán – thái dương (FTD) là một trạng thái mất trí tuệ do tổn thương tế bào trong vùng thùy trán thái dương của não, nơi điều khiển việc lập kế hoạch, phán đoán, cảm xúc, ngôn ngữ và cử động.

Người mắc FTD có thể trải qua các triệu chứng sau:

• Thay đổi tính cách và hành vi đột ngột;
• Mất kiểm soát trong các tình huống cá nhân và xã hội;
• Gặp khó khăn trong việc sử dụng từ ngữ phù hợp khi nói;
• Khó khăn trong cử động, bao gồm run rẩy, mất thăng bằng và co thắt cơ bắp không chủ ý (tương tự như chuột rút).

FTD có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày và tương tác xã hội của người bệnh. Việc đánh giá và chăm sóc từ các chuyên gia y tế là cần thiết để hỗ trợ người bệnh và gia đình trong việc quản lý triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

8. Bệnh Creutzfeldt-Jakob

Bệnh Creutzfeldt-Jakob, còn được gọi là bệnh “bò điên” hoặc “nhũn não”, là một tình trạng hiếm gặp, trong đó các protein độc định hình bất thường trong não gây ra các tác động tiêu cực. Quá trình này dẫn đến mất trí nhớ xảy ra đột ngột và nhanh chóng, ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn.

Các triệu chứng của bệnh Creutzfeldt-Jakob có thể bao gồm:

• Vấn đề về trí nhớ và khả năng tập trung;
• Khả năng đưa ra nhận định kém;
• Sự nhầm lẫn xảy ra thường xuyên;
• Thay đổi tâm trạng nhanh chóng, có thể gây ra phiền muộn và buồn rầu;
• Rối loạn giấc ngủ, gây ra vấn đề về giấc ngủ và thức dậy;
• Co giật hoặc bóp thắt cơ;
• Khó khăn trong việc đi lại.

Bệnh Creutzfeldt-Jakob tiến triển nhanh chóng và có tác động mạnh mẽ đến chức năng cảm xúc, kognitif và thể chất. Điều quan trọng là tìm hiểu và chẩn đoán sớm để cung cấp sự chăm sóc và hỗ trợ cho người bệnh và gia đình.

9. Giãn não thất áp lực bình thường

Giãn não thất áp lực bình thường là một loại mất trí nhớ do sự tích tụ chất lỏng trong não. Các triệu chứng của bệnh bao gồm khó khăn trong việc đi bộ, suy nghĩ và tập trung, cùng với thay đổi tính cách và hành vi.

Để điều trị giãn não thất áp lực bình thường, một phương pháp thông thường được sử dụng là hút chất lỏng dư thừa từ não vào bụng thông qua một ống mỏng được gọi là shunt. Quá trình này giúp giảm áp lực trong não và giảm các triệu chứng liên quan đến mất trí nhớ.

Tuy nhiên, việc điều trị giãn não thất áp lực bình thường không phải lúc nào cũng hiệu quả đối với tất cả mọi người. Một số trường hợp có thể yêu cầu các biện pháp điều trị bổ sung hoặc khác để quản lý triệu chứng mất trí nhớ.

10. Hội chứng Korsakoff do rượu

Hội chứng Korsakoff do rượu là một rối loạn gây ra bởi thiếu hụt nghiêm trọng vitamin B1 (thiamine) trong cơ thể, thường xảy ra ở những người nghiện rượu lâu dài. Triệu chứng phổ biến nhất của tình trạng này là mất trí nhớ, đặc biệt là khả năng hồi tưởng thông tin mới. Tuy nhiên, kỹ năng giải quyết vấn đề và tư duy thường không bị ảnh hưởng.

Trong thời gian, bệnh mất trí nhớ do rượu sẽ tiến triển và trở thành mãn tính, ảnh hưởng đến suy nghĩ, hành vi và trí nhớ của người bệnh. Tuy nhiên, có một số loại thuốc có thể giúp chậm quá trình sa sút trí tuệ và giảm các triệu chứng, đặc biệt là thay đổi hành vi. Điều quan trọng là theo dõi và chăm sóc sức khỏe của người bệnh, và đôi khi có thể cần theo dõi các vấn đề về não khác có thể liên quan.

Nếu bạn hoặc ai đó trong gia đình có dấu hiệu của hội chứng Korsakoff do rượu hoặc mất trí nhớ liên quan đến nghiện rượu, nên tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.