Bệnh nhiễm vi khuẩn HP: Nguyên nhân, triệu chứng và phòng ngừa

Nhiềm vi khuẩn HP hay còn gọi là nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori,  một loại vi khuẩn gây viêm niêm mạc dạ dày và tá tràng. Cùng Visuckhoe.vn tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh này. Bằng cách hiểu rõ về bệnh vi khuẩn HP, chúng ta có thể nâng cao nhận thức về sức khỏe dạ dày và tá tràng, và đảm bảo sự phòng ngừa và điều trị đúng đắn.

1. Tổng quan về bệnh nhiềm vi khuẩn HP

Vi khuẩn HP là gì?

Vi khuẩn HP (Helicobacter pylori) là một loại vi khuẩn sinh sống và phát triển trong dạ dày người. Điều đặc biệt của vi khuẩn này là khả năng tồn tại trong môi trường acid của dạ dày.

Vi khuẩn HP sống được trong dạ dày nhờ vào một enzyme gọi là Urease, mà nó tiết ra. Enzyme này có khả năng trung hòa độ acid trong dạ dày, giúp vi khuẩn HP tồn tại và sinh sôi nảy nở trong môi trường này.

Nhiễm khuẩn HP có nguy hiểm không?

Nhiễm khuẩn Helicobacter pylori (HP) là tình trạng khi vi khuẩn HP xâm nhập vào và sinh sống trong dạ dày của một người. Vi khuẩn này có khả năng tồn tại trong môi trường axit của dạ dày nhờ sự tiết ra enzyme urease để trung hòa độ axit. Vi khuẩn HP sống trong lớp nhầy niêm mạc dạ dày và có thể gây ra viêm loét dạ dày mãn tính.

Khi một người bị nhiễm khuẩn HP, vi khuẩn này thường sống trong dạ dày và có thể kéo dài trong thời gian dài mà không gây ra triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, nhiễm khuẩn HP có thể gây ra viêm loét dạ dày, viêm niêm mạc dạ dày, tá tràng và nguy cơ phát triển thành các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn như loét dạ dày và thậm chí ung thư dạ dày.

Việc phát hiện và điều trị nhiễm khuẩn HP là quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng và bảo vệ sức khỏe dạ dày. Nếu bạn nghi ngờ mình bị nhiễm khuẩn HP, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.

2. Vi khuẩn HP lây qua đường nào?

Vi khuẩn HP có khả năng lây lan từ người mang vi khuẩn sang người lành thông qua một số con đường. Dưới đây là các con đường chính qua đó vi khuẩn HP có thể lây lan:

Đường miệng:

Đây là con đường chính mà vi khuẩn HP lây lan. Nó xảy ra thông qua tiếp xúc với nước bọt, nước mắt, nước miếng hoặc chất nhầy từ người nhiễm vi khuẩn HP. Điều này thường xảy ra trong gia đình, nơi khả năng lây nhiễm cho những người sống chung là cao.

Đường phân:

Vi khuẩn HP có thể được đào thải qua phân và là nguồn lây lan sang cộng đồng. Điều này xảy ra khi người nhiễm vi khuẩn HP không tuân thủ các biện pháp vệ sinh cá nhân, như rửa tay kỹ sau khi đi vệ sinh, và sau đó tiếp xúc với thức ăn, nước uống hoặc các vật dụng khác.

Đường khác:

Vi khuẩn HP cũng có thể lây nhiễm thông qua việc sử dụng chung các thiết bị y tế không được vệ sinh và tiệt trùng đúng cách. Điều này có thể xảy ra trong quá trình khám và điều trị y tế, bao gồm việc sử dụng chung các thiết bị nội soi dạ dày, soi tai mũi họng, dụng cụ nha khoa và các thiết bị khác.

3. Triệu chứng nhiễm vi khuẩn HP

Khi nhiễm Helicobacter pylori, một số triệu chứng thông thường có thể xuất hiện. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải tất cả những người nhiễm vi khuẩn này đều có triệu chứng và triệu chứng có thể khác nhau đối với mỗi người. Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp khi nhiễm Helicobacter pylori:

• Đau bụng hoặc nóng rát trong bụng: Thường là ở vùng bụng trên, đau có thể kéo dài hoặc cảm thấy nhức nhặn.
• Buồn nôn: Cảm giác muốn nôn hoặc cảm giác khó chịu ở vùng dạ dày.
• Ói mửa: Có thể xảy ra sau khi ăn hoặc không liên quan đến việc ăn uống.
• Thường xuyên ợ hơi, đầy hơi: Cảm giác bụng đầy, ợ hơi thường xuyên sau khi ăn.
• Sụt cân: Mất cân nhanh chóng mà không có lý do rõ ràng.
• Khó nuốt: Cảm giác khó khăn hoặc đau khi nuốt thức ăn.
• Phân có máu hay phân đen màu hắc ín: Có thể xuất hiện máu trong phân hoặc phân có màu đen, gọi là phân tarry.

Chất nôn có máu hoặc chất nôn có màu đen hoặc chất nôn giống như bã cà phê: Đây là dấu hiệu của viêm loét dạ dày hoặc loét tá tràng.

4. Chẩn đoán và xác nhận

Để xác định hiện diện của vi khuẩn H. pylori trong cơ thể, có một số xét nghiệm có thể được thực hiện. Dưới đây là các phương pháp chẩn đoán thông thường để tìm vi khuẩn H. pylori:

Xét nghiệm xâm lấn (phương pháp cần sử dụng nội soi)

• Sinh thiết và mô học: Một mẫu mô từ niêm mạc dạ dày được thu thập thông qua nội soi và sau đó được kiểm tra dưới kính hiển vi để phát hiện vi khuẩn H. pylori.
• Test urease nhanh (clo test): Một mẫu mô hoặc dịch tiết từ niêm mạc dạ dày được thu thập và đặt trong một loại chất liệu có chứa urea. Nếu có vi khuẩn H. pylori, nó sẽ tạo ra urease và phản ứng hóa học sẽ xảy ra, cho kết quả dương tính.

Xét nghiệm không xâm lấn

• Tìm kháng nguyên trong phân: Một mẫu phân được thu thập và kiểm tra để phát hiện sự hiện diện của kháng nguyên vi khuẩn H. pylori.
• Test hơi thở tìm vi khuẩn H. pylori: Bệnh nhân uống một chất chứa carbon-13 hoặc urea carbon-14, sau đó mẫu hơi thở được thu thập và kiểm tra để xác định sự hiện diện của vi khuẩn H. pylori.

Xét nghiệm tìm H. pylori thường được chỉ định trong các trường hợp sau

• Chẩn đoán loét dạ dày qua kết quả X-quang hoặc nội soi.
• Đánh giá mô học của lymphoma (MALT).
• Đánh giá sau điều trị nhiễm H. pylori trong các trường hợp có biến chứng loét dạ dày (như xuất huyết, thủng hoặc tắc) hoặc lymphoma.
• Theo dõi triệu chứng sau điều trị để đánh giá bệnh loét dạ dày kèm theo nhiễm H. pylori kéo dài.

Quá trình xét nghiệm và phương pháp chẩn đoán cụ thể sẽ được quyết định bởi bác sĩ dựa trên triệu chứng, tình trạng bệnh và yếu tố cá nhân của từng người.

5. Phòng ngừa viêm loét dạ dày do nhiễm khuẩn HP

Để phòng ngừa viêm loét dạ dày do nhiễm khuẩn H. pylori (HP), bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:

Hạn chế sử dụng chung dụng cụ ăn uống trong gia đình:

Tránh chia sẻ chung bát nước chấm, đũa, dĩa, ly uống với người khác trong gia đình để giảm nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn HP.

Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm:

Khi cho trẻ ăn uống tại các quán ăn, nhà hàng hoặc hàng quán ven đường, hãy chắc chắn rằng thức ăn và dụng cụ ăn uống được vệ sinh đúng cách và đảm bảo an toàn.

Kiểm soát dịch truyền qua ruồi, muỗi, gián, chuột:

Tiến hành diệt trừ và kiểm soát sự hiện diện của các côn trùng gây lây nhiễm vi khuẩn HP. Đồng thời, giữ vệ sinh chén đũa sạch sẽ và ngâm các dụng cụ ăn uống trong gia đình trong nước sôi để tiêu diệt vi khuẩn.

Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với nước bọt và thức ăn:

Tránh hôn trẻ hoặc mớm đồ ăn cho trẻ, và không nên trộn đồ ăn bằng đũa của mình cho trẻ nhỏ để giảm nguy cơ lây nhiễm.

Vệ sinh thú cưng:

Nếu có thú cưng như chó, mèo, hãy đảm bảo vệ sinh sạch sẽ cho thú cưng để tránh nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn HP.

Hạn chế ăn đồ sống và thức ăn lên men:

Tránh tiêu thụ quá nhiều rau sống, gỏi hoặc các loại thực phẩm lên men như mắm tôm, mắm ruốc, vì chúng thường không được vệ sinh sạch sẽ và có thể gây các bệnh đường tiêu hóa, bao gồm nhiễm khuẩn HP.

Ngoài ra, nếu bạn hoặc trẻ có triệu chứng liên quan đến vi khuẩn HP, hãy đưa con đi khám chuyên khoa tiêu hóa để được khám, tư vấn và xét nghiệm tìm HP. Quyết định điều trị sẽ được đưa ra dựa trên đánh giá của bác sĩ và tình trạng sức khỏe cụ thể.