Đại hồi là loại gia vị phổ biến trong nấu ăn, đặc biệt là những tô phở thơm ngon của người Việt Nam. Thế nhưng ít người biết đây cũng là dược liệu sử dụng nhiều trong đông y. Vậy nó có đặc điểm, thành phần và công dụng như thế nào? Visuckhoe.vn mời bạn đọc tìm hiểu qua bài viết này nhé!
- Cẩu tích: dược liệu chữa bệnh xương khớp hiệu quả
- Câu kỷ tử là gì? Tác dụng của câu kỷ tử đối với sức khỏe
- Dược liệu Cát căn và 5+ công dụng tuyệt vời của nó
Nội dung bài viết
1. Đặc điểm của Đại hồi
Đại hồi có tên khoa học là Illicium verum Hook.f., thường được gọi với tên khác như: Mạy chác, Bát giác hồi hương, Mác hồi (Tày), Hồi sao, Pít cóc (Dao). Nó thích nghi ở vùng đồi núi thấp, khí hậu ôn đới, nơi có nhiệt độ trng bình từ 21-23ºC. Cây chủ yếu xuất hiện ở Trung Quốc và các tỉnh phía Bắc nước ta như: Lạng Sơn, Cao Bằng , Quảng Ninh, Bắc Cạn, Lai Châu và Hà Giang.
Hình dáng
Đây là một loài cây gỗ, sống lâu năm, cây nhỏ, cao từ 6 -10m hoặc hơn. Cành cây thẳng, nhẵn, có màu xanh nhạt, sau khi già chuyển dần sang màu xám. Lá cây mọc so le với nhau, có hình mác hoặc hình trứng thuôn dài. Kích thước của lá dài 8 – 12 cm, rộng từ 3 – 4 cm, cuống ngắn. Phiến lá dày, cứng giòn, nhẵn bóng .
Hoa của chúng mọc riêng lẻ hoặc xếp 3, 4 cái chung với nhau. Vị trí ở khẽ lá, phía trong màu hồng,ngoài có màu trắng. Quả hồi thường có 6 -8 cánh, xếp thành hình ngôi sao. Khi tươi có màu xanh, chín khô có màu nâu hồng. Trên mỗi đại sẽ nứt làm hai, bên trong lô ra hạt nhẵn bóng, màu nâu nhạt. Hoa hồi ra vào tháng 3 đến tháng 5, màu quả từ tháng 6 đến tháng 9.
Thu hái, bào chế
Tinh dầu và quả được người dân sử dụng và thu hoạch. Đối với tinh dầu có thể cất tinh dầu từ quả tươi hay cành, lá tươi và quả đã chín. Quả đại hồi được thu hái khi chín, tách bỏ phần hạt bên trong, giữ lại vỏ bên ngoài. Đem rửa sach, phơi khô bao quả để sử dụng.
Thành phần hóa học
Quả hồi có chứa các catechin, tinh dầu, chất béo, protocatechin, các chất vô cơ. Tinh dầu được chiết từ quả tươi cho hàm lượng từ 3–3,5%. Trong đó có 6 thành phần chính như: linalol, estragol, terpincol, cis-anethol, trans-anethol, amsaldehyd. Ngoài ra, lá cây có chứa 82,5% enethol, chủ yếu là trans-anethol. Tinh dầu trong cuống lá 87,5% anethol. Hạt đã loại vỏ chứa 55% dầu gồm: axit stearic, axit oleic, axit myristic.
2. Công dụng dược liệu Đại hồi
Theo y học cổ truyền
Đại hồi có vị cay, mùi thơm, tính ấm. Trong y học cổ truyền các thầy thuốc thường sử dụng để chữa các bệnh như:
- Sát trùng và giảm đau
- Chữa bệnh đái dầm của trẻ nhỏ, ngộ độc và bệnh nấm da.
- Điều trị đau nhức tê thấp, thấp khớp.
- Hỗ trợ tiêu hóa, đường ruột và ăn uống không ngon miệng.
- Chữa các bệnh đau bụng, đầy hơi.
Theo y học hiện đại
Qua một số nghiên cứu cho thấy quả đại hồi có một số tác dụng dược lý sau:
- Thử nghiệm trên chuột lang cho kết quả đối kháng với histamin và acetylcholin, làm giảm co thắt cơ trơn.
- Ức chế sự phát triển trực khuẩn lao, trực khuẩn.
- Đại hồi dùng làm thuốc tiêu đờm, tăng cường nhu động ruột, chữa đau bụng, tăng tiết dịch đường hô hấp.
- Cao chiết ức chế sự phát triển bào tử của nhiều loại nấm gây bệnh.
Ngoài tác dụng trong y học, đại hồi còn được dùng làm gia vị cho nhiều món ăn, rượu và làm thơm thuốc đánh răng.
3. Các bài thuốc có chứa Đại hồi
- Trị bại liệt, trúng phong: Đại hồi 12g; quế chi 20g; đinh hương, lá cây dâu gió, cây xương bồ, huyết giác, rau sam, dây bìm bìm, cây nghệ, mỗi vị 12g. Tán mịn tất cả các vị trên, trộn chung với rượu và nước tiểu, xoa bóp.
- Trị đau lưng: Đại hồi bỏ hạt, tẩm nước muối sao đen lại và tán nhỏ. Uống 6 -8g chung với rượu mỗi ngày.
- Trị hôi miệng: Nhai nuốt mỗi ngày vài cánh hoa hồi.
- Trị khớp, bong gân, chấn thương: Dùng cao dán có dầu hồi, quế, ngải cứu,menthol, cúc tần.
- Trị viêm cầu thận mạn tính: Đại hồi 8g, ý dĩ 30g, củ mài, biển đậu, mã đề, đậu đỏ mỗi vị 20g. Gừng khô 8g, đăng tâm, nhục quế mỗi loại 4g. Tất cả sắc nước uống.
- Trị đại tiểu tiện khó khăn: Đại hồi 40g, hạt bìm bìm đen 160g.Tán nhỏ uống 4g chung với nước gừng.
4. Một số lưu ý khi dùng
Khi sử dụng Đại hồi để điều trị bệnh cần chú ý một số vấn đề sau:
- Người âm hư hỏa vượng không nên sử dụng.
- Trường hợp dùng quá liều sẽ bị ngộ độc và xuất hiện các hiện tượng như: run tay chân, sung huyết não và phổi, có khi co giật như động kinh.
- Nếu có triệu chứng bất thường cần dừng ngay và đến cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ.
- Cần tham khảo ý khiến của bác sĩ hoặc người có chuyên môn trước khi sử dụng.
5. Mua Đại Hồi ở đâu?
Đại hồi rất hổ biến ở nước ta. Nó được bán tại các nhà thuốc đông y, chợ, cửa hàng tạp hóa, siêu thị,… Ngoài ra dược liệu cũng xuất hiện trên các sàn thương mại như shopee, sendo, lazada,… Bạn có thể tìm mua chúng một cách dễ dàng và nhanh chóng. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều nơi bán hàng giả, hàng kém chất lượng. Bạn cần chú ý và lựa chọn nơi uy tín, đáng tin cậy để tránh ” tiền mất tật mang”.
Trên đây là những thông tin về loại thảo dược Đại hồi. Bài viết cung cấp những bài thuốc kinh nghiệm, chỉ mang tính chất tham khảo. Người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng dược liệu này để trị bệnh. Hy vọng những kiến thức trên bổ ích đối với bạn và người thân trên con đường chăm sóc sức khỏe của mình.
